POLİS VAZİFE VE SELAHİYET KANUNU

POLİS VAZİFE VE SELAHİYET KANUNU (1)


Kanun Numarası : 2559
Kabul Tarihi : 4/7/1934
Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 14/7/1934 Sayı: 2751
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 15 Sayfa: 575


Bu Kanunun yürürlükte olmayan hükümleri için bakınız
" Yürürlükteki Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı",
Cilt: 1 Sayfa: 225
Bu Kanun ile ilgili tüzük için, " Tüzükler Külliyatı" nın kanunlara
göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.

Bu Kanun ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren
yönetmelik için, " Yönetmelikler Külliyatı " nın kanunlara göre
düzenlenen nümerik fihristine bakınız.



Madde 1 - Polis, asayişi amme, şahıs, tasarruf emniyetini ve mesken masuni-
yetini korur. Halkın ırz, can ve malını muhafaza ve ammenin istirahatini temin
eder.
Yardım istiyenlerle yardıma muhtaç olan çocuk, alil ve acizlere muavenet
eder. Kanun ve nizamnamelerinin kendisine verdiği vazifeleri yapar.


Madde 2 - (Değişik: 16/7/1965 - 694/2 md.)
Polisin genel emniyetle ilgili görevleri iki kısımdır.
A) Kanunlara, tüzüklere, yönetmeliklere, Hükümet emirlerine ve kamu düzenine
uygun olmıyan hareketlerin işlenmesinden önce bu kanun hükümleri dairesinde önü-
nü almak,
B) İşlenmiş olan bir suç hakkında Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ile diğer
kanunlarda yazılı görevleri yapmak,
Kamu düzeni ve kamu güvenliğinin sağlanmasından sorumlu olan polis; amirin-
den aldığı emri, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine
getirmez ve bu aykırılığı emri verene bildirir. Ancak, amir emrinde ısrar eder
ve bu emrini yazılı olarak yenilerse, emir yerine getirilir. Bu halde, emri ye-
rine getiren sorumlu olmaz. Konusu suç teşkil eden emir hiçbir suretle yerine
getirilmez. Yerine getirenler sorumluluktan kurtulamaz.
-----------------
(1) Bu Kanunun 10/3/1983 tarih ve 2803 sayılı Kanuna aykırı hükümleri, aynı Ka-
nunun 25 inci maddesinin b/2 fıkrası gereğince Jandarma Teşkilatı için uygu-
lanmaz.

Aşağıda yazılı hallerde:
I - Can, ırz veya mal emniyetini korumak için,
II- Devletin şahsiyetine karşı işlenen cürümlerin faillerini yakalamak veya
delillerini tesbit etmek için,
III- Devlet kuvvetleri aleyhine, yalnız veya toplu olarak taarruz veya muka-
vemette bulunanları yakalamak, veya bunların taarruz veya mukavemetlerini def
etmek için,
IV - Hükümete karşı, şiddet kullanan veya gösteren veya mukavemet edenlerin
yakalanması, taarruz veya mukavemet edenlerin def edilmesi için,
V-Zabıtaca muhafaza altına alınan şahıslara,bina veya tesislere,meskün veya
gayrımeskün yerlere vakı olacak münferit veya toplu tecavüzleri def etmek için,
VI - Ağır cezalı bir suçun sanığı olarak yakalandıktan sonra zabıta kuvvet-
lerinin elinden kaçmakta olan şahısların yakalanması için,
VII - İşlenmekte olan bir suçun işlenmesine veya devamına mani olmak için,
VIII - Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ile diğer kanunlarda, zabıta tarafın-
dan suç delillerinin tesbiti veya suç faillerinin yakalanması maksadiyle yapıla-
cak aramalar için,
IX - Kanunsuz toplantı veya kanunsuz yürüyüşleri dağıtmak veya suçlularını
yakalamak için,
X - Yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi afetlerde olay yerinde görevli-
lerce alınması gereken tedbirler için,
XI - Umuma açık yerlerde yapılan her türlü toplantı veya yürüyüşlerde veya
törenlerde bozulan düzeni sağlamak için,
XII - Herhangi bir sebeple tıkanmış olan yolların trafiğe açılması için,
XIII - Yukardaki maddeler dışında diğer kanunlarda istisnai olarak zabıtanın
sözlü emirle yapmaya mecbur tutulduğu haller için,
Yetkili amir tarafından verilecek sözlü emirler derhal yerine getirilir. Bu
emirlerin yazılı olarak verilmesi istenilemez. Bu hallerde emrin yerine getiril-
mesinden doğabilecek sorumluluk emri verene aittir. (1)


Madde 3 - Belediye zabıtası işleri Hükümetçe lüzum görülen yerlerde polise
gördürülür.


Madde 4 - Polis hiç bir suretle vazifesinden başka bir işte kullanılamaz.


Madde 5 - Polis aşağıda gösterilen kimselerin parmak izlerini ve fotoğrafi-
lerini almağa salahiyetlidir.
A) (Değişik:10/6/1935-2770/1 md.) Polis veya Jandarma tarafından Cumhuriyet
Müddeiumumiliğine tahkikat evrakile birlikte veya doğrudan doğruya gönderip mez-
kür makamca yapılan tahkikat neticesinde Türk Ceza Kanununa göre ağır hapis ce-
zasını istilzam eden suçlarla mezkür kanunda sayılı ammenin itimadı ve mal aley-
hine işlenmiş suçların ve her nevi kaçakçılığın maznun ve mahkümlarının serseri-
lerin ve mazennaisu erbabının;
B) Yabancı memleketlerden Türkiye'ye kaçanların memleket içinde bir yerden
başka bir yere naklolunanların, memleket dışına çıkarılanların;
C) Hüviyetlerini isbat edemiyenlerin;
D) Fuhuşla veya fuhuş yüzünden bulaşan hastalıklarla mücadele nizamname ve
talimatnameleri hükümlerine göre kendilerine (Umumi ev sahibi), (Birleşme yeri
sahibi) ve (Umumi kadın) adı verilenlerin ve itiyat sebebiyle veya men-
-----------------
(1) Bu hükmün uygulanmasında ek 4 ncü maddeye bakınız.

faat kastiyle kendilerini başkalarının zevkine terkedenlerin, fuhşa vasıtalığı
itiyat edenlerin, beyaz kadın ticaretiyle meşgul olanların ve umumi kadın pat-
ronlarının;
E) Cumhuriyet Müddeiumumilikleri ve adli ve askeri mahkemelerce bir mesele-
nin tetkik ve tahkiki için parmak izlerinin fotoğrafilerinin alınmasına lüzum
gösterilen kimselerin.
F) (Ek: 16/6/1985-3233/1 md.; İptal: An. Mah. nin 26/11/1986 tarih ve
1985/8 E., 1986/27 K. sayılı Kararı ile)


Madde 6 - (Mülga: 23/1/1986-3257/13 md.)

Madde 7 - Otel, gazino, kahve, işçi yerleri, bar, tiyatro, sinema, hamam ve
plaj gibi umuma mahsus istirahat ve eğlence yerlerinin açılması önce polisin
tahkiki üzerine o yerin en büyük mülkiye amirinin vereceği izne bağlıdır.
İzin alınmadan açılan bu gibi yerler polis tarafından kapatılır